کودک آزاری جنسی چیست: علائم سو استفاده جنسی از کودکان + عکس

کودک آزاری جنسی چیست؟

به هرگونه اقدام جنسی علیه یک کودک یا نوجوان، بدون رضایت او و با سوءاستفاده از قدرت بزرگسالی، کودک آزاری جنسی گفته می‌شود. این آزار می‌تواند شامل تماس‌های فیزیکی نامناسب مانند لمس تحریک آمیز بدن کودک‌، نمایش اندام‌های جنسی، تعرض به کودک یا استفاده از کودک در تولید محتواهای پورنوگرافی باشد. 

کودکانی که تحت این آزار قرار می‌گیرند معمولاً درک کافی از مفهوم این اعمال ندارند و قادر به مقاومت در برابر آن‌ها نیستند. همچنین آزار جنسی می‌تواند از طریق کلمات و رفتارهای غیر فیزیکی، همچون بیان جملات جنسی یا درخواست از کودک برای دیدن محتواهای جنسی، انجام شود.

این نوع آزار و اذیت‌های جنسی، نه تنها آسیب‌های جسمی به کودک وارد می‌کند، بلکه تأثیرات عمیق روانی و عاطفی به‌ویژه در سال‌های رشد کودک خواهد داشت. این آزارها منجر به اختلالات روانی، اضطراب، افسردگی و مشکلات اجتماعی در آینده کودک می‌شود.

استثمار جنسی کودکان به چه معناست؟

استثمار جنسی کودکان به استفاده از کودک برای منافع جنسی، اقتصادی یا اجتماعی گفته می‌شود. در واقع ایجاد موقعیتی که در آن کودک برای اهداف جنسی یا تجاری، مورد سوءاستفاده قدرت و سلطه بزرگ‌ترها قرار گیرد، استثمار جنسی است.

استثمار جنسی می‌تواند به صورت فحشا، کار جنسی یا حتی تولید محتوای پورنوگرافی باشد. یکی از نشانه‌های مهم استثمار جنسی، زمانی است که کودک برای ارضای نیازهای جنسی فرد بزرگ‌تر، در شرایط آسیب‌زا قرار گیرد، حتی اگر در ظاهر خودخواسته مشارکت کند.

این آزار جنسی می‌تواند اثرات و پیامدهای بسیار منفی بر سلامت روانی کودک، از جمله اختلالات اضطرابی، افسردگی و مشکلات اجتماعی عمیق در آینده ایجاد باشد. 

انواع آزار جنسی کودکان: کدام رفتارها تجاوز جنسی به کودک محسوب می شود؟

آزار جنسی کودکان در اشکال مختلفی بروز پیدا می‌کند، که تمامی آن‌ها  بر اساس قوانین بین‌المللی و محلی جرم محسوب می‌شود. انواع مختلف کودک آزار جنسی عبارتند از:

تجاوز جنسی مستقیم

هرگونه تماس جنسی با کودک از جمله دخول جنسی یا تلاش برای آن.

تماس جنسی غیرمجاز

لمس اندام‌های جنسی و حتی غیر جنسی کودک، در حالی که او قادر به شکایت و اعتراض نیست.

استفاده از کودک در تولید محتوای پورنوگرافی

این مورد می‌تواند شامل ثبت و فیلمبرداری از کودک در حین انجام درخواست‌های جنسی باشد.

آزار جنسی کلامی یا تصویری 

نشان دادن تصاویر جنسی به کودک یا گفتگوهای جنسی که موجب آسیب‌رسیدن به روان کودک شود.

استفاده از کودک به‌عنوان وسیله جنسی برای ارضای نیازهای جنسی فرد بزرگ‌تر

این نوع کودک آزاری جنسی، شامل مواردی است که کودک در موقعیت‌های جنسی قرار گیرد، اما به دلیل سن کم و نداشتن توانایی تشخیص خطر، قادر به مقاومت در برابر آن نیست. 

آمار سوء استفاده جنسی در دوران کودکی

آمار سوءاستفاده جنسی از کودکان در سطح جهانی بسیار نگران‌کننده است. آمار کودک آزاری جنسی در کشورهای مختلف متفاوت است. اما طبق تحقیقات گسترده، تقریباً از هر 5 کودک یک کودک، در معرض انواع مختلف سوءاستفاده جنسی قرار دارد. 

متأسفانه بسیاری از کودکان بخاطر ترس از واکنش‌های بزرگ‌ترها یا احساس گناه و شرم، قادر به گزارش این سوءاستفاده‌ها نیستند.

همچنین، به دلیل پنهانی بودن این نوع آزارها و فقدان سیستم‌های حمایتی مؤثر در بسیاری از مناطق، ممکن است که آمارهای ثبت شده، کمتر از آنچه که واقعاً هست گزارش شود. اما آنچه که مهم است، اهمیت پیشگیری، آگاهی‌دهی و ایجاد سیستم‌های حمایتی برای کودکانی که در معرض خطر قرار دارند.

علائم و نشانه های رفتاری سوء استفاده جنسی در دوران کودکی چیست؟

علائم رفتاری سوءاستفاده جنسی در کودکان می‌تواند شامل تغییرات قابل توجه در رفتار کودک باشد. کودکانی که مورد آزار جنسی قرار می‌گیرند ممکن است علائمی مانند:

اضطراب و افسردگی

کودک به شدت دچار اختلالات در خواب، شب ادراری، ترس‌های شبانه و اضطراب شود.

رفتارهای جنسی غیرمعمول

اقدام به نمایش رفتارهای جنسی نامناسب یا پرخاشگری در کودک، از علائم رفتارهای جنسی کودکان است. این نوع رفتارها نشان‌دهنده این است که کودک درک صحیحی از روابط جنسی ندارد و ممکن است این رفتارها را از بزرگ‌ترها یا محیط اطراف خود آموخته باشد.

ترس از تماس جسمی یا انزوا

کودکانی که مورد سوءاستفاده جنسی قرار می‌گیرند ممکن است از هرگونه تماس فیزیکی با دیگران خودداری کنند یا احساس انزوا و تنهایی داشته باشند.

افت تحصیلی و بی‌علاقه شدن به فعالیت‌های اجتماعی

سوءاستفاده جنسی می‌تواند به مشکلات تحصیلی و کاهش علاقه کودک به مدرسه منجر شود. 

نشانه هایی از تجاوز جنسی به خردسالان

منظور از خردسالان، کودکان 5 سال و زیر 5 سال است. خردسالان به دلیل سن پایین و ناتوانی در ابراز کلمات و احساسات، اغلب قادر به شناسایی یا گزارش تجاوز جنسی نیستند. با این حال، برخی از نشانه‌های غیرکلامی که ممکن است نشان‌دهنده تجاوز جنسی باشند عبارتند از:

ترس یا اضطراب شدید

کودک خردسال ممکن است به‌طور غیرعادی از فردی خاص بترسد یا ترس‌های جدید و غیرمنطقی نشان دهد.

تغییرات در رفتار جنسی

نشان دادن علاقه یا رفتارهای جنسی غیرمعمول برای سن کودک، مانند لمس نواحی جنسی خود یا دیگران.

تغییرات در الگوهای خواب

شب بیداری‌ها و کابوس‌های مکرر

کاهش تمایل به بازی یا تعاملات اجتماعی

خردسالانی که تحت آزار جنسی قرار می‌گیرند، ممکن است به بازی‌های معمول خود علاقه نشان ندهند یا از تعامل با دوستان و اعضای خانواده اجتناب کنند.

نشانه‌های فیزیکی مانند خونریزی یا التهاب در نواحی جنسی

کودکی که در معرض آزار جنسی قرار می‌گیرد، احتمالا در نواحی تناسلی کودک آثار خونریزی، کبودی یا التهاب مشاهده می‌شود.

نشانه های آزار جنسی در نوجوانان

نوجوانان نسبت به کودکان بهتر قادر به ابراز موارد آزار جنسی و بیان احساسات هستند. اما به دلایل مختلف، این آزار‌ها می‌تواند همچنان به‌طور پنهانی ادامه یابد. برخی از نشانه‌های آزار جنسی در نوجوانان عبارتند از:

تغییرات رفتاری

نوجوانانی که دچار سوءاستفاده جنسی شده‌اند، ممکن است رفتارهای انزواطلبانه داشته باشند، به‌طور غیرعادی به خود آسیب برسانند، یا از دوستان و خانواده فاصله بگیرند.

مشکلات در روابط جنسی و عاطفی

نوجوانانی که تحت آزار جنسی قرار می‌گیرند، در برقراری روابط سالم با همسالان یا بزرگ‌ترها مشکل دارند.

رفتارهای پرخطر

رفتارهایی مانند مصرف الکل، مواد مخدر یا رفتارهای جنسی پرخطر به‌عنوان واکنش به آزار جنسی در نوجوانان ظاهر می‌شود.

علائم روانی

اضطراب، افسردگی و اختلالات استرس پس از سانحه (PTSD) از جمله اختلالات روانی رایج در نوجوانانی است که آزار جنسی را تجربه کرده‌اند.

افشای ناگهانی یا غیرمستقیم

برخی از نوجوان به‌طور غیرمستقیم یا ناگهانی در مکالمات خود به سوءاستفاده‌های جنسی اشاره می‌کنند.

نشانه های فیزیکی آزار جنسی کودکان

شاید تجاوز جنسی به کودک با نشانه‌های فیزیکی همراه شود:

• خونریزی، التهاب یا کبودی در نواحی جنسی

• زخم‌ها یا بریدگی‌ها در اندام‌های جنسی یا اطراف آن‌ها

• عفونت‌های مقاربتی

• آسیب به مقعد یا نواحی دیگر بدن

• اختلالات در رشد فیزیکی

دختران بیشتر در معرض خطر آزار جنسی هستند یا پسران؟

تحقیقات نشان می‌دهد که به‌طور کلی دختران بیشتر از پسران در معرض خطر آزار جنسی قرار می‌گیرند. 

به دلیل تفاوت‌های اجتماعی و فرهنگی، معمولاً دختران در برابر آزار جنسی بی‌دفاع‌تر هستند و در اکثر موارد به آن‌ها آموزش می‌دهند که چنین رفتارهایی را (به‌خاطر حفظ آبرو) نادیده بگیرند. 

عاملان سوءاستفاده جنسی از کودک به دلیل هنجارهای فرهنگی و جنسیتی تمایل دارند که دختران را هدف اقرار دهند. 

با این حال، پسران از آزار جنسی مصون نیستند و آمارهایی وجود دارد که نشان‌دهنده افزایش آزار جنسی به پسران در سال‌های اخیر است. 

چه عواملی خطر تجاوز جنسی به کودک را افزایش می دهد؟ 

برخی از عوامل که خطر تجاوز جنسی به کودک را افزایش می‌دهند عبارتند از:

ناتوانی در شناسایی و گزارش آزار

کودکانی که به‌دلیل سن کم یا نبود سیستم حمایتی مناسب قادر به شناسایی یا گزارش سوءاستفاده نیستند.

آسیب‌های خانوادگی

کودکانی که در خانواده‌هایی با مشکلات سوءمصرف مواد، خشونت خانگی یا جدایی والدین زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض آزار جنسی قرار دارند.

شرایط اجتماعی و اقتصادی

کودکانی که در شرایط اقتصادی ضعیف یا بی‌سرپرست زندگی می‌کنند، به‌ویژه در جوامع آسیب‌دیده از نظر اجتماعی، بیشتر ممکن است مورد آزار قرار گیرند.

اعتماد به افراد غریبه یا آشنایان

در تجاوز جنسی به کودک، آزارگران از اعتماد کودک به افراد غریبه یا آشنایان نزدیک سوءاستفاده می‌کنند.

عدم آگاهی از حقوق خود

کودکانی که آموزش‌های لازم را در خصوص حقوق خود و رفتارهای غیرمجاز دریافت نکرده‌اند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.

با دیدن نشانه های تجاوز جنسی به کودکان چگونه رفتار کنیم؟

در مواجهه با سوء استفاده جنسی از کودک، نحوه واکنش والدین یا مراقبان بسیار مهم است. رفتار صحیح و منطقی می‌تواند به فرایند بهبود کودک کمک کند و از ایجاد آسیب‌های روانی بیشتر جلوگیری کند. در ادامه، به برخی از موارد کلیدی که والدین باید در استثمار جنسی کودکان رعایت کنند، پرداخته می‌شود:

اگر کودک شما مورد آزار جنسی قرار گرفت، اصل اول حفظ خونسردی است

اولین و مهم‌ترین اقدام زمانی که کودک اعتراف می‌کند یا نشانه‌های آزار جنسی را نشان می‌دهد، حفظ خونسردی است. 

در این شرایط، والدین باید بتوانند احساسات خود را کنترل کنند تا به کودک احساس امنیت دهد و از بیان بیشتر داستان خود هراسان نشود. 

هر گونه واکنش بیش از حد مانند عصبانیت، شوک یا گریه ممکن است کودک را ترسانده و احساس کند که مسئولیت آزار بر دوش اوست. به همین دلیل، در این مرحله خونسرد بودن و اطمینان دادن به کودک که او مسئول چیزی نبوده، امری حیاتی است.

ارتباط امن با کودکان خود برقرار کنید

پس از حفظ خونسردی، باید فضایی امن و حمایت‌کننده برای کودک فراهم کنید تا او بتواند به راحتی احساسات و تجربیات خود را بیان کند. 

این ارتباط باید در محیطی خصوصی، آرام و بدون هر گونه قضاوت یا فشار صورت گیرد. والدین باید از دادن وعده‌های غیرواقعی مانند “هیچ‌کس متوجه نخواهد شد” پرهیز کنند و به کودک این اطمینان را دهند که برای کمک به او اقدام خواهند کرد.

به کودک خود احساس گناه ندهید

یکی از اشتباهات رایج در این موقعیت‌ها این است که به  کودک احساس گناه یا مسئولیت می‌دهد. والدین باید به کودک بگویند که این اتفاقات تقصیر او نبوده است. 

تأکید بر این نکته که تجاوز جنسی به کودک به هیچ وجه تحت هیچ شرایطی قابل پذیرش نیست و کودک هیچ‌گونه نقشی در آن ندارد.

اگر کودک شما مورد آزار جنسی قرار گرفته خودسرانه عمل نکرده و از مشاران کمک بگیرید

در صورتی که کودک شما مورد آزار جنسی قرار گرفته، اقدام سریع برای گزارش به مقامات قانونی بسیار مهم است. 

والدین نباید خودسرانه با فرد آزارگر مواجه شوند. بلکه باید با مشاوران و متخصصان رفتارشناسی کودکان یا پلیس همکاری کنند تا شرایط به‌طور صحیح و قانونی پیش برود. 

اقدام قانونی می‌تواند به پیگیری پرونده و حفاظت از کودک کمک کند. همچنین از روانشناسان و مشاوران حرفه‌ای باید برای ارائه حمایت‌های روانی و مشاوره‌ای به کودک استفاده شود.

حمایت روانی و عاطفی از کودک

آزار جنسی تأثیرات عمیق و طولانی‌مدتی بر روان کودک می‌گذارد. بنابراین، یکی از مهم‌ترین اقدامات والدین، فراهم آوردن حمایت روانی و عاطفی است. 

کودکان باید احساس کنند که مورد حمایت و توجه قرار دارند و می‌توانند با اعتماد به نفس احساسات خود را بیان کنند. 

ایجاد محیطی امن و محافظت شده

والدین باید به‌طور مداوم اطمینان حاصل کنند که کودک در محیطی امن است. این یعنی که باید از نزدیک نظارت داشته باشند و کودک را از موقعیت‌هایی که ممکن است در با فرد آزارگر روبه‌رو شود، دور نگه دارند. 

پیگیری مستمر از وضعیت کودک 

تجاوز جنسی به کودک تأثیرات بلندمدتی بر رفتار و روان کودک دارد. به همین دلیل، پیگیری وضعیت کودک از جنبه‌های روانی، اجتماعی و فیزیکی بسیار مهم است. 

برای اطمینان از بهبودی کامل کودک، باید نظارت مداوم بر رفتارهای کودک، وضعیت روحی و اجتماعی او داشته باشید و در صورت نیاز به مشاوره‌های تخصصی مراجعه کنید.

توجه به واکنش‌های دیگر اعضای خانواده 

در سوء استفاده جنسی از کودک درک و حمایت خانواده بسیار مهم است. رفتار سایر اعضای خانواده نیز باید با کودک به‌گونه‌ای باشد که او احساس کند که تحت حمایت و توجه همگان است.

به ویژه خواهران و برادران کودک باید آموزش‌های لازم را در خصوص برخورد با چنین موقعیت‌هایی دریافت کنند تا رفتارهای نادرست یا غیرحمایتی از آن‌ها جلوگیری شود.

پیامدها و تاثیر آزار جنسی بر کودکان

آزار جنسی بر کودکان پیامدهای بلندمدت و شدید بر سلامت روانی، جسمی و اجتماعی کودک می‌گذارد. کودکانی که تجربه آزار جنسی دارند، دچار مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، اختلالات روانی، مشکلات در روابط اجتماعی و کاهش اعتماد به نفس می‌شوند. 

همچنین، در برخی از افراد، ممکن است به رفتارهای پرخاشگرانه، انزوای اجتماعی و مشکلات تحصیلی خود را نشان دهد. این آسیب‌ها به دلیل وقوع در سنین حساس رشد و تکامل، اثرات منفی بر فرآیندهای عاطفی و رفتاری کودک خواهد داشت.

سوالات مهم در خصوص کودک آزاری جنسی

کودک‌ آزاری جنسی موضوع پیچیده‌ای است که سوالات زیادی در مورد آن وجود دارد. برخی از سوالات کلیدی که در این زمینه مطرح می‌شود عبارتند از:

عاملان سوء استفاده جنسی از کودکان چه کسانی هستند؟ 

استثمار جنسی کودکان می‌تواند از سوی افراد مختلفی رخ دهد. در بسیاری از موارد، عاملان آزار جنسی افرادی هستند که کودک به آن‌ها اعتماد دارد. این افراد ممکن است از اعضای خانواده، دوستان نزدیک، مربیان یا افراد غریبه باشند. 

در واقع، عاملان سوء استفاده جنسی از کودکان اغلب کسانی هستند که به‌طور فیزیکی یا عاطفی به کودک دسترسی دارند و می‌توانند به راحتی به آن‌ها نفوذ کنند.

چگونه می توان از کودکی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته حمایت کرد؟

حمایت از کودکی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته باید با حساسیت و دقت بالا انجام شود. نخستین اقدام این است که کودک باید به یک مشاور یا روان‌شناس کودک معرفی شود تا در محیطی امن و بدون قضاوت گفتگو کند. 

در صورتی که کودک اعتراف کرد که مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته چه واکنشی باید نشان داد؟

هنگامی که کودک اعتراف می‌کند که مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته است، واکنش والدین یا مراقبان باید بسیار محتاطانه و حمایتی باشد. اولین گام این است که والدین باید به کودک گوش دهند و او را تایید کنند. 

باید به کودک اطمینان داده شود که این اتفاقات تقصیر او نبوده و نباید به حس گناه داد. والدین باید از واکنش‌های عاطفی شدید مانند گریه یا خشم خودداری کنند تا کودک ترسی از بیان احساساتش نداشته باشد. 

سپس، به‌محض کسب اطلاعات کافی از کودک، باید با کارشناسان مربوطه (مانند مشاوران، روان‌شناسان و مقامات قانونی) مشورت کنند تا اقداماتی قانونی و درمانی برای کودک انجام شود.