پرورش خلاقیت کودکان: اهمیت + 30 راهکار عالی برای افزایش خلاقیت در فرزندان!

پرورش خلاقیت کودکان چیست و چه فایده‌ای دارد؟ به زبان ساده، داشتن خلاقیت برای هر کسی این است که به دنبال ایده‌های جدید باشد یا بتواند راه حل‌های مختلف را برای مشکلاتش پیدا کند. اما چرا ایجاد و افزایش خلاقیت در کودکان مهم است؟ وقتی فرزندتان خلاقیتش بیشتر باشد، او از دیدگاه‌های مختلفی به مسائل و مشکلاتش نگاه می‌کند و در آینده هم موفق‌تر خواهد بود! بنابراین، شما با روش‌هایی مثل هنر و صنایع دستی، داستان نویسی، رقص و کاوش در طبیعت می‌توانید پرورش خلاقیت در کودکان خود را تقویت کنید. در نتیجه، اگر به این مسئله اهمیت می‌دهید، با ما در این مقاله از مامانیتو همراه باشید تا در مورد پرورش خلاقیت در کودک، اهمیت و روش‌های انجام آن توضیح دهیم.

تعریف خلاقیت برای کودکان

خلاقیت یعنی که شما بتوانید ایده‌های جدید را تولید و راه حل‌های نوآورانه‌ای را برای مشکلاتتان پیدا کنید. بنابراین، پرورش خلاقیت کودکان به آنها یاد می‌دهد که خارج از چهارچوب در مورد مسائل فکر و مفاهیم نامربوط را به همدیگر متصل کنند.

به این صورت، آنها اگر با مسئله یا مشکلی مواجه شده‌اند، می‌توانند راه حل‌های مختلف را برای آن پیدا کنند. اما چرا افزایش خلاقیت در کودکان مهم است؟

اهمیت رشد و پرورش خلاقیت در کودکان

چند تا دلیل وجود دارد که پرورش خلاقیت کودکان شما را مهم می‌کند؛ آنها عبارتند از:

• تقویت مهارت‌های حل مسئله: با افزایش خلاقیت، کودکان تشویق می‌شوند که راه‌های مختلف را امتحان و از دیدگاه‌های مختلف به مشکلات نگاه کنند که خود این مسئله مهارت‌های حل مسئله‌شان را تقویت می‌کند.
• بهبود انعطاف پذیری شناختی: با افزایش خلاقیت کودکان، آنها راه حل‌های جدیدی برای مشکلاتشان می‌توانند پیدا کنند. در نتیجه، آنها یاد می‌گیرند که با موقعیت‌های جدید خودشان را بیشتر وفق بدهند که این مسئله انعطاف پذیری شناختی را در آنها بهتر می‌کند.
• افزایش اعتماد به نفس: داشتن خلاقیت کودکان را قادر می‌سازد تا به موفقیت‌های بیشتری برسند. در نتیجه، اعتماد به نفس و عزت نفسشان هم بیشتر می‌شود.
• تنظیم و بیان عواطف: انجام فعالیت‌های خلاقانه فضای امنی برای کودکان است تا احساسات و ایده‌هایشان را بروز دهند و با استرسشان مقابله کنند. در نتیجه، این تنظیم احساسات برای روحیه کلی آنها خوب است.

اوج خلاقیت کودکان در چه سنی است؟

پرورش خلاقیت کودکان بیشتر بین سنین ۴ تا ۱۰ سالگی است. البته کودکان از حدود ۲ سالگی هم نشانه‌هایی از خلاقیت را نشان می‌دهند. اما در کودکان زیر ۴ سال، به دلیل نداشتن تمرکز کافی و آگاهی محدود از محیط اطراف، ما نمی‌توانیم به میزان زیادی خلاقیت را در آنها مشاهده کنیم.

از طرف دیگر، بیشتر روانشناسان و محققان باور دارند که سن خلاقیت کودکان از ۴ تا ۱۰ سالگی و اوج خلاقیت‌شان معمولاً در سنین ۴ تا ۵ سالگی است. این دوره از نظر رشد خلاقیت، یکی از حساس‌ترین دوره‌های زندگی کودک محسوب می‌شود.

نشانه‌های خلاقیت در کودکان

در پرورش خلاقیت کودکان، شما می‌توانید به این علائم توجه کنید تا ببینید که خلاقیت در او شکوفا شده است یا خیر:

• کودک خلاق بدون ترس، پیشنهاد یا نظر می‌دهد
• ایده‌ها و راه حل‌هایش نسبت به کودکان هم سن خود متفاوت و خاص تر است
• علاقه زیادی به فعالیت‌های هنری مثل نقاشی کردن دارد و آنها را خوب انجام می‌دهد
• راهکارهای مختلفی برای حل مشکل را ارائه می‌دهد
• خیلی کارهای بامزه را انجام می‌دهد و قدرت زیادی در خندیدن دیگران دارد
• دوست دارد مطالب کتاب‌ها را اصلاح کند
• سوالات زیاد و هوشمندانه‌ای می‌پرسد که کنجکاویش را نشان می‌دهد
• خیلی اوقات، افکارش را با نقاشی کشیدن نشان می‌دهد
• راحت نظرات دیگران را قبول نمی‌کند و تفکر انتقادی دارد
• نسبت به همسالانش تمایزهای شخصیتی دارد
• دلش می‌خواهد تخیلش را برای داستان‌هایی که برایش تعریف می‌کنید اعمال کند
• وقتی در مورد ایده‌هایش صحبت می‌کند، با شور و شوق و هیجان این کار را می‌کند
• ایده‌های او معمولاً خاص‌ و منحصر به فرد هستند

حالا که شما این نشانه‌ها را در کودکتان می‌بینید، به عنوان یک خانواده چه نقشی می‌توانید در پرورش خلاقیت او داشته باشید؟

نقش خانواده در پرورش خلاقیت کودکان

خانواده نقش بسیار مهمی در پرورش خلاقیت کودکان دارد. به عنوان نزدیک‌ترین افراد او، شما می‌توانید به کودکتان کمک کنید تا تخیلاتش را به خوبی پرورش دهد. همچنین، اگر شما به درستی با تخیلات کودک برخورد و آنها را هدایت کنید، خلاقیت و استعدادهای نهان او هم فرصت شکوفا شدن بیشتری خواهند داشت.

مهم‌ترین و کلیدی‌ترین راه برای افزایش خلاقیت در کودکان چیست؟

تقویت اعتماد به نفس یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین راه‌های پرورش خلاقیت کودکان است. فکرش را بکنید. اگر کودکتان جرات و اعتماد به نفس نداشته باشد، پس دلش نمی‌خواهد سراغ امتحان کردن راه‌های جدید و دیدگاه‌های نوآورانه برود.

از طرف دیگر، اگر کودکتان عزت نفس بالایی داشته باشد، از امتحان کردن راه حل‌ها و چیزهای جدید نمی‌ترسد! با این وجود، ما چطور می‌توانیم تفکر خلاق را در کودکان در سنین مختلف به وجود بیاوریم؟

تفکر خلاق چگونه ایجاد می‌شود؟

برخلاف تصور خیلی از افراد، پرورش خلاقیت کودکان احتیاج به هزینه زیاد یا راه‌های پیچیده ندارد! شما در سنین مختلف و به روش‌های زیر می‌توانید پرورش خلاقیت در کودکان خود را تقویت کنید:

ایجاد خلاقیت در کودکان پیش دبستانی (2-5 ساله)

برای کودکان پیش دبستانی ۲ تا ۵ ساله، شما می‌توانید با روش‌های زیر پرورش خلاقیت کودکان را افزایش دهید:

• امتحان کردن بازی‌های حسی: یک جعبه حسی درست کنید و آن را از اشیا مختلف پر کنید. به او اجازه دهید تا آن را جستجو کرده و با محتویاتش چیزهای جدید بسازد.
• بازی با داستان‌ها: برای کودکان یک داستان آشنا بخوانید و از او بخواهید که سرنوشت شخصیت‌ها و خود داستان یا پایان داستان را تغییر دهد.
• درست کردن کاردستی: لوازم هنری مثل مداد شمعی، مداد رنگی و خمیر بازی را در اختیارشان قرار دهید و آنها را تشویق کنید که اشکال و سازه های جدیدی بسازند یا  نقاشی های جدیدی بکشند.

ایجاد و پرورش خلاقیت در کودکان ابتدایی (6-10 ساله)

برای کودکان ابتدایی بین ۶ تا ۱۰ ساله، شما می‌توانید روش‌های زیر را برای پرورش خلاقیت کودکان اعمال کنید:

• ساختن سازه‌ها برای کودکان: بازی‌هایی مثل لگو را تهیه و آنها را تشویق کنید که با این لگوها یک برج بلند یا یک ساختمان با شکلی مورد علاقه خود بسازند.
• زدن ساز در خانه: اگر بودجه‌اش را ندارید که ساز بخرید، می‌توانید در خانه با جعبه مقوا طبل بسازید یا از کش‌های لاستیکی و ظروف برای ساختن ساز دهنی استفاده کنید و کودکتان را تشویق به ساز زدن کنید.

ایجاد خلاقیت در کودکان دوره راهنمایی (11-14 ساله)

شما می‌توانید این روش‌ها را برای پرورش خلاقیت کودکان ۱۱ تا ۱۴ ساله امتحان کنید:

• تشویق به نوشتن خلاقانه: فرزندتان را تشویق کنید تا از دیدگاه شخصیت‌های مختلف بنویسد، مثل یک شی، حیوان یا شخصیت تاریخی.
• عکس گرفتن: شما می‌توانید یک لیست از ایده‌ها یا موضوعات را تهیه کنید و به فرزندتان بگویید که برای هر ایده عکس مورد علاقه  و مرتبط بگیرد.
• ساخت انیمیشن استاپ موشن: شما می‌توانید به کودکتان کمک کنید تا با اشیای خانه و با استفاده از محیط اطرافش یک انیمیشن کوتاه استاپ موشن بسازد. همچنین، برنامه‌های ساده و کاربردی هم برای ساخت این انیمیشن‌ها وجود دارد.

عوامل موثر بر پرورش خلاقیت کودکان

پرورش خلاقیت کودکان تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. برای مثال، مهمترین آنها ارتباطش با اطرافیان خود و تجربه‌های ایشان از محیط اطرافشان است. اما علاوه بر این‌، این موارد هم در افزایش خلاقیت کودکان تاثیرگذار هستند:

• شرایط اجتماعی و اقتصادی خانواده
• محیط خانواده
• طرز فکر والدین
• تعداد فرزندان در خانواده
• تغذیه کودک
• امکانات و خصوصیات محیط آموزشی کودک
• بازی‌هایی که کودک می‌کند و محیط و شرایط آنها
• تربیت کودک

روش‌های پرورش خلاقیت کودکان

برای پرورش خلاقیت کودکان شما می‌توانید این روش‌ها را امتحان کنید:

1. هنر و صنایع دستی روشی عالی برای پرورش خلاقیت کودکان!

وقتی کودک شما کارهای هنری و دستی مثل نقاشی کردن را انجام می‌دهد، به قوه تخیل خودش اجازه می‌دهد تا جولان دهد! بنابراین، تشویق کودک به انجام کارهای دستی و هنری یک روش عالی برای پرورش خلاقیت کودکان است.

2. داستان نویسی و نوشتن

برای پرورش خلاقیت کودکان شما هم می‌توانید کودکتان را به داستان نویسی و نوشتن تشویق بکنید و هم اینکه خودتان با آنها در این فعالیت شریک شوید. برای مثال، شما می‌توانید با هم داستان بخوانید یا داستان‌های جدید را خلق کنید.

3. کاوش در طبیعت نکته‌ای مهم در پرورش خلاقیت کودکان!

وقتی شما کودکتان را به طبیعت می‌برید، حس کنجکاوی آنها تحریک می‌شود. همچنین، شما می‌توانید آنها را تشویق کنید که به رنگ‌ها، الگوها و شکل‌های موجود در طبیعت نگاه و مهارت‌های مشاهده خود را تقویت کنند. بنابراین، کاوش در طبیعت هم یکی از روش‌های پرورش خلاقیت کودکان است.

4. رقص

گوش دادن به موسیقی و رقصیدن می‌تواند به کودک شما کمک کند تا احساسات خودش را ابراز کند. همچنین، با رقصیدن با موسیقی او می‌تواند حس ریتم را در خود پرورش دهد. بنابراین، رقص هم یکی از روش‌های پرورش خلاقیت کودکان است.

5. نقش سوال پرسیدن و حل مسائل در پرورش خلاقیت کودکان!

برای پرورش خلاقیت کودکان، شما می‌توانید از کودکتان سوال بپرسید. همچنین، شما می‌توانید او را تشویق کنید که برای مسائلش خودش به دنبال راه حل بگردد. به این صورت، او یاد می‌گیرد که تفکر انتقادی داشته و برای حل مشکلاتش به طور خلاقانه فکر کند.

6. تخیل را تحریک کنید: نکته‌ای کلیدی در پرورش خلاقیت در کودکان

با روش‌هایی مثل رویا پردازی یا داستان سرایی شما می‌توانید قوه تخیل کودکان را تشویق و تحریک کنید. به یاد داشته باشید که تحریک قوه تخیل یکی از مهم‌ترین روش‌های پرورش خلاقیت کودکان است.

7. خواندن کتاب‌های بیشتر

کتاب خواندن از دو جهت می‌تواند به پرورش خلاقیت کودکان کمک کند. از یک سو، کتاب‌ها (مخصوصاً رمان‌های تخیلی) باعث تحریک تخیل و خلاقیت کودکتان می‌شوند. از سوی دیگر هم مهارت‌های زبانی‌شان بهتر می‌شود که این برای داستان سرایی‌شان خوب است.

8. ایفای نقش

نقش بازی کردن برای کودکان می‌تواند فواید زیادی داشته باشد. از یک طرف، نقش بازی کردن به آنها این امکان را می‌دهد تا خودشان را به جای شخصیت دیگر یا شخصیت‌های تخیلی بگذارند. بنابراین، ایفای نقش یک روش خوب برای تقویت تخیل و پرورش خلاقیت کودکان است و علاوه بر این فرصتی برای یادگیری مهارت های مختلف در حوزه روابط بین فردی نیز بشمار میرود.

همچنین، ایفای نقش باعث می‌شود که آنها خودشان را جای فرد دیگری بگذارند که این همدلی‌شان با افراد دیگر را افزایش می‌دهد.

9. صبر و حمایت عاملی مهم در پرورش خلاقیت کودکان!

در فرایند پرورش خلاقیت کودکان، طبیعی است که آنها با اشتباهات و شکست روبرو شوند. بنابراین، اگر آنها دست به کار جدیدی زدند اما در آن اشتباه کردند، از آنها حمایت کنید.

به این صورت، می‌توانید به آنها نشان دهید که اشتباه کردن و شکست خوردن فرایندی طبیعی در زندگی است و آنها نباید اجازه بدهند که این چیزها آنها را ناامید کنند.

10. طراحی کردن

برای کودکان طراحی کردن و نقش کشیدن یکی از اولین کارهای خلاقانه‌ای است که می‌توانند انجام دهند. این کار به آنها اجازه می‌دهد تا احساسات خود را بیان کنند و برای تخیلشان راه بیان را باز کنند.

بنابراین، یکی از روش‌های پرورش خلاقیت کودکان طراحی کردن است. شما هم می‌توانید این مهارت را در آنها تشویق کنید و ابزارهایی مثل مداد رنگی یا مداد شمعی را در اختیارشان بگذارید.

11. پرورش خلاقیت کودکان با نقاشی

نقاشی کردن یکی از روش‌های پرورش خلاقیت کودکان است که واقعاً به آنها آزادی بیان احساسات و افکارشان را می‌دهد. برای نقاشی لازم نیست که شما برای آنها بوم نقاشی یا قلم مو را تهیه کنید.

شما می‌توانید آنها را تشویق کنید که با ابزار ساده‌ای مثل اسفنج، مسواک، آبرنگ یا گواش رنگ‌ها امتحان کنند و شکل‌های مختلفی بکشند. به این صورت، نقاشی می‌تواند راهی جالب و بامزه برای ابراز افکار و خلاقیتشان باشد.

12. نوشتن در دفترچه یادداشت

اگر کودکان از همان سن کم یاد بگیرند که افکار و احساسات خود را بنویسند، می‌توانند ایده‌های خود را بهتر ابراز کنند. بنابراین، نوشتن در دفترچه یادداشت یک راه خوب برای ابراز وجود و پرورش خلاقیت کودکان است و می‌تواند به آنها کمک کند تا احساسات و افکارشان را بهتر بشناسند و مهم‌تر اینکه آنها را ابراز کنند.

13. قصه گویی

در کل، قصه گفتن تخیل کودکتان را برمی‌انگیزد. بنابراین، شما می‌توانید با او شروع به گفتن داستان‌ها با سناریوهای مختلف کنید یا سرنوشت شخصیت‌های یک داستان قبلی یا پایان داستان را تغییر دهید. بنابراین، قصه گویی هم یک راه موثر برای پرورش خلاقیت کودکان است.

14. پرورش خلاقیت کودکان با کاردستی!

درست کردن کار دستی با کاغذ یا اشیای خانه‌تان مثل جعبه مقوایی می‌تواند کودکتان را وادارد تا در مورد شکل‌های ایده‌های مختلف فکر کنند. همچنین، این روش پرورش خلاقیت کودکان جزو روش‌های کم هزینه است، چون شما می‌توانید به او کاغذ بدهید یا او می‌تواند از وسایل خانه دور انداختنی برای کاردستی استفاده کند.

15. نقش موسیقی در پرورش و افزایش خلاقیت در کودکان!

در روش‌های پرورش خلاقیت کودکان آواز خواندن و نواختن سازهای موسیقی روش خوبی است. با این روش، کودک شما یاد می‌گیرد که چطور با ساز و آواز احساسات و افکار خودش را بیان کند.

همچنین، کار کردن با سازهای موسیقی کودک را تشویق می‌کند که خارج از الگوهای موسیقی از قبل ساخته شده فکر کند و نوایی را که دوست دارد را با این سازها بزند.

17. پروژه‌های هنری با موضوعات مشخص

اگر در درست کردن کاردستی یا کشیدن نقاشی، کودکتان نمی‌داند باید به سراغ چه چیزی برود، برای او پروژه‌ای با یک موضوع مشخص را تعیین کنید.

برای مثال، شما می‌توانید به او بگویید که در مورد حیوانات، یک فضای خاص، شخصیت‌های یک داستان یا یک ایده پروژه هنری درست کند. این کار تخیل او را برمی‌انگیزد و راه خوبی برای پرورش خلاقیت کودکان است.

18. ساختن عروسک‌های دستی

به کودکتان اجازه دهید تا عروسک دستی بسازد. وقتی که او را تشویق می‌کنید تا خودش عروسک بسازد، او با فکر خودش و با شخصیت‌هایی که دوست دارد عروسک‌هایش را می‌سازد. به این ترتیب قوه تخیل او تحریک می‌شود.

همچنین، برای عروسک ساختن او باید فکر کند که چه چیزهایی را باید کنار هم بگذارد که برای مهارت حل مسئله‌اش هم خوب است. در نتیجه، عروسک‌سازی یکی از روش‌های پرورش خلاقیت کودکان به حساب می‌آید.

19. ساختن سازه‌های مختلف با بلوک‌ها

برای پرورش خلاقیت کودکان کم سن و سال‌تر، یک راه عالی ساختن سازه‌های مختلف با بلوک‌ها است. اسباب بازی بلوکی به کودکان امکان می‌دهد که هر شکلی که در ذهنشان است با آنها بسازند. همچنین، به غیر از تحریک خلاقیت کودکان این کار آگاهی فضایی و مهارت‌های حرکتی کودکان را هم تقویت می‌کند.

20. باغبانی کردن و کاشتن گیاه

این تبلت‌ها و کامپیوترهایی که ما وقتمان را با آنها می‌گذرانیم زمان ما برای بیرون رفتن را می‌گیرند. بنابراین، از همان سن کم کودکتان را تشویق کنید که به بیرون برود. اگر او ذاتاً میل به این کار را ندارد، می‌توانید با او را تشویق به باغبانی و کاشت گیاه کنید.

با این روش پرورش خلاقیت کودکان او به گیاهان کنجکاوی بیشتری نشان داده و تخیلش در مورد طبیعت هم بیشتر می‌شود.

21. انجام بازی‌های بداهه گویی و نقش آفرینی

بداهه گویی و نقش آفرینی یکی از جذاب‌ترین روش‌های پرورش خلاقیت کودکان است. در بداهه گویی کودکان با انجام دایره‌های داستان گویی یا داستان‌های یک کلمه‌ای یاد می‌گیرند که سریع فکر و خلاقیت و مهارت شنیداری‌های خود را تقویت کنند.

همچنین، در بازی‌های نقش آفرینی کودکان می‌توانند بازی تعویض شخصیت را انجام دهند. در این بازی دو یا چند کودک یک صحنه را اجرا می‌کنند و مخاطبان از آنها می‌خواهند که مدام شخصیت خود را تعویض و بر طبق آن شخصیت نقش آفرینی کنند.

22. مواد ساخت متنوع را در اختیار آنها بگذارید

برای اعمال روش‌های پرورش خلاقیت کودکان که در این فهرست توضیح دادیم آنها طبیعتاً احتیاج به متریال مختلف دارند. بنابراین، موادهای ساخت متنوع مثل کاغذ، مقوا، روزنامه‌های دور ریختنی، چوب بستنی یا لگو را در اختیارشان قرار بگذارید.

اگر هم بودجه‌اش را دارید، می‌توانید وسایل پیشرفته‌تر مثل چاپگر سه بعدی یا کیت‌های رباتیک را هم برایشان تهیه کنید.

23. کودکتان را به انجام کارهای جدید تشویق کنید

دیدن افراد جدید و انجام کارهای ناشناخته حس کنجکاوی و تخیل کودکتان را برمی‌انگیزد. بنابراین، یک روش پرورش خلاقیت کودکان این است که شما آنها را تشویق به دیدن افراد جدید و فعالیت‌هایی کنید که تا به حال آن را انجام نداده‌اند.

24. کودکتان را به تکمیل فعالیت‌های انتخابی‌اش تشویق کنید

در پرورش خلاقیت کودکان مهم است که به علایق آنها توجه کنید. برای مثال، کودکتان دوست دارد به چه کلاسی برود؟ رقص یا کاراته؟ اگر او دوست داشت به هر کلاسی برود، او را تشویق کنید که به همان کلاس برود.

اگر هم میلش به ادامه آن را از دست داد، به حرف و احساسش گوش دهید، منتها باز هم او را ترغیب کنید که فعالیتش را به اتمام برساند.

25. زمان استفاده از تلفن همراه و کامپیوتر را محدود کنید

برای پرورش خلاقیت کودکان مهم است که آنها وقت بیشتری را بیرون در طبیعت و با دوستانشان بگذرانند. بنابراین، زمان استفاده کودک خود با اسمارت فون و کامپیوتر را محدود کرده و آنها را تشویق کنید تا زمانشان را با دیگران و در بیرون بگذرانند.

26. روی فرایند تمرکز کنید نه محصول نهایی

پرورش خلاقیت کودکان در زمان فرایند ساخت به اوج می‌رسد، نه رسیدن به محصول نهایی! بنابراین، در فرایند ساخت هر چیز جدیدی، شما می‌توانید از آنها بپرسید که پروسه‌اش چطور است؟ از چه منابعی الهام گرفته و راهبردهایش برای حل کردن این مسئله چیست؟

27. در پروژه‌های کودک نقش همکار را داشته باشید

زمانی که کودک شما می‌خواهد چیز تازه‌ای را خلق کند، شاید شما بخواهید که به او بگویید که حتماً باید این کار را اینطور انجام دهد. این برای پرورش خلاقیت کودکان خیلی خوب نیست و به آنها این حس را نمی‌دهد که روی پروژه خود کنترل دارند.

بنابراین، در این پروژه‌ها به جای اینکه زیاد در کارشان دخالت کنید، اگر از شما خواستند یا علاقه نشان دادند، می‌توانید نقش همکار را ایفا کنید.

28. به کودکتان آزادی و استقلال دهید

وقتی شما کودکتان را به حال خود رها می‌کنید، تنها چیزی که آنها در اختیارشان دارند منابع و تخیل خودشان است. بنابراین، در پرورش خلاقیت کودکان این آزادی و استقلال مهم است و به آنها اجازه می‌دهد تا از تخیلشان استفاده و ایده‌های جدیدشان را عملی کنند.

29. به کودکتان برچسب فرد بی خلاقیت نزنید

برای کودکان مهم است که دیگران در مورد آنها چه فکری می‌کنند. بنابراین، اگر به پرورش خلاقیت کودکان خود اهمیت می‌دهید، از برچسب زدن عنوان‌هایی مثل «آدم بی‌خلاقیت» به آنها جلوگیری کنید. اگر این برچسب‌ها را به آنها بزنید، آنها فکر می‌کنند که همین هستند و دیگر سعی نمی‌کنند تا خلاقیت خود را پرورش دهند!

30. اجازه دهید تا آنها شما را همراهی کنند

کودکان دوست دارند از آدم‌های بزرگتر تقلید کنند. بنابراین، شما هم می‌توانید الگوی خوبی برای آنها شوید! در نتیجه، برای پرورش خلاقیت کودکان می‌توانید آنها را همراه خود به فعالیت‌هایی ببرید که از آنها لذت می‌برند.

به این صورت، آنها می‌توانند از شما و این فعالیت‌ها الهام بگیرند و قوه تخیل خود را هم پرورش دهند.

31. سادگی در افزایش خلاقیت در کودکان

برخلاف تصور خیلی‌ها لزوما برای خلق چیزی جدید، احتیاج به منابع پرهزینه و پیچیده نیست. به عبارت دیگر، این ساده بودن و محدودیت در منابع است که خلاقیت را تقویت می‌کند! بنابراین، برای پرورش خلاقیت کودکان شما می‌توانید از منابع ساده در خانه مثل کاغذ یا چیزهای دور ریختنی استفاده کنید و نیاز به تهیه وسایل گران قیمت و پیچیده ندارید.

32. به کودکتان برای خلاقیتش پاداش ندهید

پرورش خلاقیت کودکان به انگیزه درونی آنها برمی‌گردد، نه صرفاً به انجام دادن یک تکلیف! درست است که شما می‌خواهید این انگیزه را تقویت کنید. اما پاداش دادن به آنها این کار را تبدیل به انجام یک تکلیف سطحی می‌کند که صرفاً می‌خواهند آن را برای پاداش انجام دهند!

بنابراین، خارج از این چرخه پاداش دادن، انگیزه‌شان برای خلاقیت از بین می‌رود. به جای این کار، روی انگیزه‌های نهان و شخصی آنها تمرکز کنید و از آنها بپرسید که فرایندشان برای ایجاد چیزهای جدید چطور است و چه حسی به آنها دست می‌دهد.

33. جرقه اولیه خلاقیت را آغاز کنید

با اینکه کودکتان شاید دوست داشته باشد با گوشی بازی کند، سعی کنید از سن کم استفاده با این وسایل را برای او محدود کنید. استفاده زیاد از وسایل دیجیتال برای پرورش خلاقیت کودکان بد است و هرچه او بیشتر با آنها کار کند، دور کردنش هم از این وسایل سخت‌تر است!

به جای این، سعی کنید که آنها را به رویدادهای زنده مثل تئاتر، ورزش یا فستیوال ببرید که برای خلاقیتش می‌تواند خیلی خوب باشد.

نقش آموزش در افزایش خلاقیت

در روند پرورش خلاقیت کودکان باید این را به یاد داشته باشید که کودک شما با خلاقیت ذاتی به دنیا نیامده است. برای هیچ انسانی اینطور نیست! اما در هر انسانی پتانسیل خلاقیت وجود دارد. در نتیجه، شما باید با آموزش و فراهم کردن شرایط و امکانات مناسب این خلاقیت را در او پرورش دهید که می‌توانید با روش‌های فوق این کار را انجام دهید.

کارهایی که خلاقیت کودک را از بین می‌برد!

اگر به پرورش خلاقیت کودکان خود اهمیت می‌دهید، پس باید از انجام برخی از کارهای زیر خودداری کنید:

• زور نکردن فرزند به فعالیت‌های فوق برنامه: اگر کودکتان علاقه خاصی داشت، او را تشویق کنید که وارد آن فعالیت شود. اما صرفاً فقط به خاطر فشار شما نباید وارد کلاس فوق برنامه‌ای مثل زبان یا کاراته شود.
• تلاش برای کم کردن تکالیف اضافی: تکالیف زیاد می‌تواند باعث استرس کودک و کاهش خلاقیت در او شود. بنابراین، تا حد امکان می‌توانید با معلمان مدرسه کودکان صحبت کرده و از آنها بخواهید که مقدار تکالیف کودک را کمتر کنند.
• ترک عادت ایده آل گرا بودن: خلق هر چیزی در ابتدا برای کودکان سخت است. با این حال، آنها را تشویق کنید که ایده آل گرا نباشند و از اشتباه کردن نترسند. به این صورت، آنها مجال بیشتری برای تقویت خلاقیتشان داشته و از انجام کارهای جدید نمی‌ترسند.
• سرزنش و ایراد گرفتن دائم را متوقف کنید: سرکوفت زدن و سرزنش کردن مداوم باعث ناامیدی و سرخوردگی کودکتان می‌شود. در نتیجه، او هم دیگر به سراغ کارهای جدید و ایده‌های جدید نمی‌رود و خلاقیت در او سرکوب می‌شود.

تست افزایش خلاقیت در کودکان

اگر در پرورش خلاقیت کودکان می‌خواهید ببینید کودکتان چه میزان خلاقیتی دارد، می‌توانید از تست تورنس استفاده کنید. تست تورنس ۶۰ سوال مختلف برای ارزیابی خلاقیت و درک مدیریت مسائل برای ذهن کودک دارد.

همچنین، علاوه بر ارزیابی خلاقیت، تست تورنس قابلیت‌های کودکان برای تصمیم‌گیری و انجام دادن وظایف را هم بررسی می‌کند. (برای سنین دبستان به بالا)

بازی‌هایی برای افزایش خلاقیت کودکان

اگر ایده‌ای برای پرورش خلاقیت کودکان خود ندارید، می‌توانید از این بازی‌ها استفاده کنید:

• مکعب داستان سرایی: این مکعب‌ها بر هر وجه و روی خود یک تصویر متفاوت دارند. بنابراین، وقتی تاس‌های مکعبی را پرت می‌کنید، هر کدام یک تصویر را نشان می‌دهند که کودک شما می‌تواند از آن تصویر برای یک ایده داستان سرایی استفاده کند.
• کشیدن تصویر، حدس زدن: در این بازی، کودک یا شما بر حسب یک عبارت یا یک کلمه چیزی را طراحی می‌کنید و طرف مقابلتان باید حدس بزند که آن چیز چیست.
• ساخت شکل‌های مختلف با لگو: آجرهای لگو به کودک شما این امکان را می‌دهند که هر شکلی که در ذهنش است را بسازد.

سوالات متداول در خصوص پرورش خلاقیت کودکان

در رابطه با پرورش خلاقیت کودکان، شما شاید این سوالات برایتان مطرح شود:

چرا پرورش خلاقیت در کودکان مهم است؟

پرورش خلاقیت کودکان، نه تنها باعث پرورش ایده‌های جدید در آنها می‌شود، بلکه به آنها کمک می‌کند تا از دیدگاه‌های متفاوت به مشکلاتشان نگاه کنند. بنابراین، آنها هم در حل مشکلاتشان به جای یک راه حل به دنبال راه حل‌های متفاوت خواهند بود که این مسئله به موفقیت آنها در آینده کمک خواهد کرد.

چگونه سبب افزایش خلاقیت در کودکان شویم؟

روش‌های زیادی برای پرورش خلاقیت کودکان وجود دارد که چند تای آنها عبارتند از:

• داستان نویسی و نوشتن
• طبیعت گردی
• درست کردن کارهای دستی و هنری
• نقاشی و طراحی کردن
• نقش آفرینی
• قصه‌گویی
• گوش کردن به موسیقی و نواختن سازهای موسیقی

معرفی اسباب بازی‌هایی برای افزایش خلاقیت کودکان

برای پرورش خلاقیت کودکان، شما می‌توانید از این اسباب بازی‌ها هم استفاده کنید:

• بازی لگو
• خمیر بازی
• شن بازی
• مگنت‌ها یا سازه‌های آهنربایی
• ابزارهای موسیقی
• دومینو
• سازه‌های مکانیکی
• عروسک‌های نمایشی